In Nijkerk hebben we gemiddeld minder armoede en richten we ons huis en tuin gemiddeld duurzamer in dan mensen in andere gemeenten in Nederland.
Dit zijn voorbeelden uit de media. Mooi nieuws, zou je zeggen. Maar wat zegt het als jij arm bent, of helemaal geen huis hebt om te verduurzamen?
Het gemiddelde als uitgangspunt nemen en het vergelijken, begint eigenlijk al bij onze geboorte. Op kraamvisite is een populaire vraag: "En hoe zwaar is de baby?” Na het antwoord van de jonge ouders, reageren we vaak met: "Oh, dat is wel gemiddeld geloof ik”. Vaak weten we niet hoeveel spanning zo’n vraag op kan roepen. Op school vergelijken we kinderen met de gemiddelde groepsscore op toetsen en bij volwassenen vergelijken we het inkomen met het gemiddeld inkomen.
De laatste tijd ben ik veel in gesprek met inwoners die zich afvragen of het goed is om het gemiddelde als uitgangspunt te nemen. Ze vragen mij en de gemeente om beslissingen ook op basis van beleving en gericht op de persoon te maken. Een voorbeeld hiervan is geluid en geluidsoverlast. Er zijn wetten, regels en normen gebaseerd op onder andere gemiddelden. Die zijn nodig, maar ze zeggen niks over hoe mensen geluid ervaren, want dat verschilt per persoon.
Ik vind dat we ons als gemeente niet moeten verschuilen achter statistieken, of zeggen: het valt wel mee, want ergens anders is het erger. Iedereen die geen eten, elektra of een huis heeft is er één te veel.
We zullen onze obsessie met het gemiddelde moeten loslaten en weer verliefd moeten worden op de uitzondering. Dan zien we wat onze inwoners echt bezighoudt, begrijpen we wat nodig is, hoe we duurzaam verder kunnen en wat we voor iedereen kunnen doen. Dat lukt ons misschien niet zomaar en het is hard werken, maar ja, is liefde dat niet altijd?
Shemara Ooijevaar, raadslid PRO21
(Deze column verscheen ook in Stad Nijkerk)